Een timbre is een subjectieve beoordeling van een geluid, waardoor degenen die dezelfde toonhoogte en intensiteit hebben van elkaar verschillen.
Het woord "timbre" komt van het Franse timbre, dat in directe vertaling in het Russisch een bel of een onderscheidend teken betekent. Een timbre is een kenmerk van elk instrument of elke stem.
Timbre is de zogenaamde klankkleuring. Het is een kenmerk van geluidskwaliteit, waardoor twee tonen van dezelfde toonhoogte en kracht geproduceerd door verschillende instrumenten of stemmen van elkaar verschillen.
Timbre onderzoeksgeschiedenis
In 1913 stelde de beroemde Duitse natuurkundige Duitser Helmholtz in zijn studie The Doctrine of Sound Sensations vast dat elke klinker een of twee gebieden met speciale versterkte boventonen bevat - kenmerken van de klinkertoon die deel uitmaken van het geluidsspectrum. De natuurkundige bewees dat klinkers door verschillen in toonkarakteristieken van elkaar verschillen.
Het geluid van sommige muzikale lichamen, zoals een bel of plaat, wordt vergezeld door uitstekende boventonen van het geluid van blaas- en snaarinstrumenten die de voorkeur genieten in klassieke muziek. In het laatste geval veroorzaakt verschillende versterking of verzwakking van verschillende boventonen een verandering in klankkleur.
Het verschil in de klankkleur van menselijke stemmen hangt zowel af van de stembanden zelf als van de resonantiecondities in de mondholte. Talloze klinkergradaties, die verschillende modificaties van het timbre veroorzaken, beïnvloeden ook de toon van de menselijke stem.
In de studies van de Duitse professor Karl Schaffgetl over akoestische en muziekinstrumenten "Ueber Schall, Ton, Knall und einige andere Gegenstände der Akustik" werd bewezen dat het materiaal waaruit het muziekinstrument is gemaakt een grote invloed heeft op het timbre. Zo zal bijvoorbeeld het geluid van een viool van sparren verschillen van het geluid van exact dezelfde viool van esdoorn.
Een belangrijke rol in de verschillen in klankkleur veroorzaakt door het materiaal van het instrument wordt gespeeld door de moleculaire structuur. Orgelmeesters weten dus al eeuwen dat principiële pijpen van lood of tin, of het lichaam van taalpijpen van zink of tin, een sleutelrol spelen in de klank van het instrument.
