De barokstijl, die de renaissance verving, verscheen in Italië aan het einde van de zestiende - begin van de zeventiende eeuw. Op dat moment verloor het land zijn politieke en economische macht. Een deel van zijn grondgebied werd veroverd door buitenlandse veroveraars - de Spanjaarden en de Fransen. Italië bleef echter het culturele centrum van Europa. De Italiaanse adel en kerkleiders probeerden de illusie van rijkdom en macht te behouden. Om dit te doen, moesten ze zich tot kunst wenden. Zo ontstond de barokke stijl.
Gebruiksaanwijzing
1
De naam "barok" is ontleend aan het jargon van Portugese parelvissers en betekent letterlijk een parel met een onregelmatige vorm - een parel met een bankschroef. Uit het Italiaans wordt 'barok' vertaald als 'bizar', 'vreemd', 'kunstzinnig', 'vatbaar voor excessen'. Barokke kunst onderscheidt zich door pracht, verheerlijking van beelden; hij wordt gekenmerkt door dynamiek en de wens om realiteit en illusie te combineren.
2
Echt uniek is het uiterlijk van de architectonische structuren van de barok. Ze onderscheiden zich door een overvloed aan prachtige decoratieve ornamenten, benadrukte theatraliteit, de prevalentie van complexe gebogen vormen. Een van de meest interessante en ongebruikelijke barokke gebouwen is de Romaanse kerk San Carlo alle Cuatro Fontane, ontworpen door Francesco Borromini. Een kleine en uiterst ongemakkelijke plek op de kruising van twee straten was voor haar gereserveerd. Blijkbaar heeft Borromini de tempel daarom vrij klein gemaakt. In de hoeken staan 4 sculpturale groepen met fonteinen, waardoor de kerk zijn naam kreeg. Het ovaalvormige gebouw wordt geblokkeerd door een koepel. De gevel is verdeeld in 2 lagen. De wand van de bovenste laag is golvend: hij buigt of staat naar voren, alsof hij voor onze ogen verandert.
3
Het erkende barokke genie wordt beschouwd als de beeldhouwer en architect Lorenzo Bernini. Zijn werk onderscheidt zich door de dynamiek die zo kenmerkend is voor barok, de meester toont niet de staat van de personages, maar een kort actiemoment. Dit zijn Bernini's meesterwerken David, Apollo en Daphne, Abduction of Proserpine.
4
Het belangrijkste criterium voor barokke schilderkunst is schoonheid, uitgedrukt in de weloverwogen pracht en vergroting van vormen. Een ander belangrijk kenmerk van de barokke schilderkunst is de overdracht van beweging. Net als bij sculptuur toont het de actie, het proces en niet het eindresultaat. Vreemd genoeg was de grootste schilder van de barok niet de Italiaan, maar de Vlaamse kunstenaar - Peter Powell Rubens. Typische barokke werken zijn onder meer het werk van Rubens, zoals Zelfportret met Isabella Brant, ook bekend als Kamperfoelie, en het altaarschilderij Exaltation of the Cross. Bij het schilderen van het altaar toonde de kunstenaar, in navolging van de baroktraditie, het reeds behaalde kruisbeeld niet, maar maakte hij de toeschouwer tot getuige van de executie.
5
In het Italiaans, allereerst - Venetiaanse - schilderkunst uit de barok, was het genre van het stadslandschap erg populair. De meest illustere van de auteurs was Canaletto, die het prachtige uitzicht op zijn geboorteland Venetië vastlegde.
