Mensen die niet eens in politiek geïnteresseerd zijn, hebben de naam Senkaku herhaaldelijk gehoord. Inderdaad, voor deze kleine archipel, waarvan de totale oppervlakte van de eilanden slechts ongeveer 7 vierkante kilometer bedraagt, is er een gespannen territoriaal geschil tussen de Volksrepubliek China en Japan. Bovendien claimt het eiland Taiwan, dat wordt beschouwd als een onafhankelijke staat van de Republiek China, zijn rechten op deze archipel.
Locatie en geschiedenis van de Senkaku-archipel
De archipel met zo'n mooie naam als Senkaku ligt in de Oost-Chinese Zee, 170 kilometer ten noordoosten van de kust van Taiwan. Ongeveer dezelfde afstand scheidt het van de Japanse eilanden Ishigaki, Miyakojima en enkele anderen, gelegen in het uiterste zuidwesten van het hoofdgebied van Japan. Het eiland is niet interessant voor toeristen, want er is absoluut niets om naar Senkaku te kijken. Dit zijn kleine stukjes land, onopvallend. Er zijn geen merkwaardige natuurgebieden of architectonische en historische monumenten. De Japanners gebruikten ze al geruime tijd als basis voor vissers, maar waren al lang niet meer winstgevend.
Volgens de officiële Japanse versie waren de Senkaku-eilanden lange tijd onbewoond. Op basis hiervan, en ook omdat er geen tekenen waren dat deze eilanden onder de jurisdictie van enig land vielen, kondigde de Japanse regering in 1895, op basis van internationaal recht, aan dat de Senkaku-archipel nu deel uitmaakte van hun staat.
In alle eerlijkheid moet worden verduidelijkt dat Japan zijn acties ook heeft gebaseerd op het "recht van de sterken", aangezien China onlangs in de oorlog ermee was verslagen.
Maar na de Tweede Wereldoorlog verloor Japan, dat instemde met onvoorwaardelijke overgave, alle gebieden die sinds het einde van de 19e eeuw waren verworven. Het grote eiland Okinawa, dat een uitzonderlijk gunstige positie inneemt, viel ook onder de jurisdictie van de Verenigde Staten, samen met de Senkaku-archipel. Pas begin jaren 70 gaven de Amerikanen deze gebieden terug aan de Japanners.
Het eigendom van de Senkaku-archipel van Japan lijkt voortaan geen twijfel meer te veroorzaken. Maar begin jaren negentig kondigde de Volksrepubliek China, die inmiddels een van de wereldleiders was geworden, aan dat het de Japanse soevereiniteit over deze archipel niet erkende en de Diaoyu-eilanden (de Chinese naam voor de archipel) als deel van zijn grondgebied beschouwde.
De eerste twijfels over de wettigheid van de Japanse soevereiniteit over de archipel werden begin jaren 70 geuit door de Taiwanese regering, maar trokken geen aandacht.
