Sir Winston Leonard Spencer-Churchill ontving in 1953 de Nobelprijs voor de Literatuur. Volgens de officiële bewoording werd ze aan hem toegekend 'vanwege zijn hoge vaardigheid in historische en biografische werken, en vanwege zijn briljante redenaar in het hooghouden van verheven menselijke waarden'.
Voorbeeld van een Nobelprijsvraag
Volgens een veel voorkomende mening is de toekenning van de literatuur aan Winston Churchill een van de voorbeelden van het Nobelcomité. In 1953 wilden Nobel-beheerders echt een van hun prijzen aan de toenmalige Britse premier geven. Maar wat voor prijs zou deze uitmuntende politicus moeten krijgen?
Helaas bestaat de Nobelprijs voor staatswijsheid niet. Politici ontvangen doorgaans de Nobelprijs voor de vrede. Churchill zou het echter nauwelijks hebben aanvaard. Hij zocht immers altijd waar de oorlog aan de gang was: naar Cuba, naar India, Soedan en Zuid-Afrika. En op het wereldtoneel als een van de grootste leiders van naties, bewees hij zichzelf tijdens de periode van wereldoorlogen.
Waarschijnlijk uit angst voor een weigering van een vredesprijs, besloten leden van het Nobelcomité de politicus te eren met een prijs in de literatuur. Bovendien was Churchill een beroemde schrijver en werd zijn naam herhaaldelijk vermeld onder de mogelijke aanvragers van de prijs. Toegegeven, het eerste rapport over de kandidaat, geschreven door de voormalige permanent secretaris van de Zweedse Academie, Per Helström in 1946, was nogal negatief in zijn conclusies.
Hellstrom vond geen literaire verdienste in de avonturenroman Savrola, die de jonge luitenant Churchill schreef om de verveling van het garnizoensleven in India te verlichten. Twee jaar later stelde een professor aan de Zweedse Academie, Nils Achnlund, een tweede, gunstiger rapport op.
Hij benadrukte het grote belang van Churchills werk bij het documenteren van de gebeurtenissen van de Eerste Wereldoorlog. Niettemin kwam de professor tot de conclusie dat het historische werk van Churchill de Nobelprijs niet kon rechtvaardigen. Daarom besloten ze Churchill toe te voegen aan zijn literaire reputatie als spreker.
