De Commonwealth of Independent States (CIS) is een internationale organisatie die in 1991 is opgericht en geen supranationale bevoegdheden heeft. In het GOS zijn 11 van de 15 verbannen republieken van de Sovjet-Unie als deelnemers opgenomen.
Gebruiksaanwijzing
1
De reden voor de opkomst van deze organisatie in het internationale juridische veld is de ineenstorting van de USSR en de vorming op de ruimte van 15 nieuwe soevereine staten, nauw verbonden op politiek, economisch, humanitair gebied, vanwege het bestaan van eeuwen in het kader van één land. De diepe integratie van de republieken bepaalde vooraf het objectieve belang van nieuwe onderwerpen van internationaal recht in samenwerking op verschillende gebieden van economie, politiek, cultuur op basis van gelijke samenwerking en respect voor elkaars soevereiniteit.
De CIS werd opgericht op 8 december 1991, toen de leiders van Rusland, Oekraïne en Wit-Rusland de zogenaamde ondertekenden. De "Bialowieza-overeenkomst", waarvan de tekst de afschaffing van de Sovjet-Unie en de vorming op basis van een nieuwe vorm van samenwerking tussen de voormalige Sovjet-republieken vermeldde. Dit document heette de "Overeenkomst tot oprichting van het Gemenebest van Onafhankelijke Staten" en werd in 1994 door nog acht andere staten geratificeerd en in het DIS opgenomen: Azerbeidzjan, Armenië, Georgië, Kazachstan, Kirgizië, Moldavië, Tadzjikistan, Turkmenistan en Oezbekistan.
2
Op 21 december 1991 ondertekenden de hoofden van elf voormalige vakbondsrepublieken op de top van Alma-Ata een verklaring over de doelstellingen en beginselen van de GOS en een protocol bij de overeenkomst over de oprichting van de GOS. In 1993 werd het CIS-handvest aangenomen in Minsk, het belangrijkste regelgevingsdocument van de organisatie dat haar activiteiten regelt. Volgens Art. 7. van dit handvest zijn de GOS-lidstaten verdeeld in de oprichtende staten en de lidstaten van het Gemenebest. De oprichters van de GOS zijn landen die de overeenkomst over de oprichting ervan op 8 december 1991 en het protocol bij de overeenkomst van 21 december 1991 hebben geratificeerd. De GOS-lidstaten zijn die van de oprichters die de verplichtingen van het handvest hebben aanvaard. Het handvest werd geratificeerd door 10 van de 12 GOS-leden, met uitzondering van Oekraïne en Turkmenistan.
Estland, Letland en Litouwen weigerden aanvankelijk deel te nemen aan het DIS en kozen voor de Europese integratievector. Oekraïne, een van de mede-oprichters en een lid van de GOS, weigerde het CIS-handvest te ratificeren en is wettelijk geen lid van de gemeenschap. In 2009 trok Georgië zich, onder invloed van gebeurtenissen in Abchazië en Zuid-Ossetië, terug uit het lidmaatschap van de GOS.
Vanaf 2014 zijn dus 11 staten lid van het GOS: Azerbeidzjan, Armenië, Wit-Rusland, Kazachstan, Kirgizië, Moldavië, Rusland, Tadzjikistan, Turkmenistan, Oekraïne en Oezbekistan. Leden van de GOS zijn alle bovengenoemde staten, behalve Turkmenistan en Oekraïne.